20. yüzyılın ortalarında, yaklaşık olarak 1930’lardan 1960’lara kadar olan dönemi kapsayan bir estetik ve tasarım akımı olan “midcentury” dönem tasarımları; endüstriyel tasarım, iç mekân tasarımı, mimari ve mobilya tasarımı gibi alanlarda büyük bir değişimi ve yeniliği temsil eder.
Savaş sonrası dönemin getirdiği teknolojik ilerlemeler, ekonomik refahın artması ve toplumsal değişimler, midcentury akımının ortaya çıkmasına neden olmuştur. Midcentury tasarımının belirgin özelliklerinden biri, işlevselliği ve estetiği bir araya getiren minimalist bir yaklaşımdır. Temiz hatlar, organik formlar ve basit, geometrik desenler bu dönemin tasarımlarının karakteristik özelliklerindendir. Ayrıca, malzeme seçiminde doğal ve endüstriyel unsurların bir araya getirilmesi önemlidir. Ahşap, metal, cam ve plastik gibi malzemeler sıkça kullanılmıştır.
Midcentury tasarımı, mimari alanda da önemli bir etki yaratmıştır. Bu dönemdeki mimari tasarımlar; açık planlar, büyük cam pencereler ve iç ve dış mekânlar arasında akıcı bir geçiş gibi özelliklerle karakterizedir. Mimari açıdan önemli isimler arasında Frank Lloyd Wright, Ludwig Mies van der Rohe ve Le Corbusier gibi ünlü mimarlar bulunmaktadır.
Mobilya tasarımında da midcentury akımı büyük bir etki yaratmıştır. Klasik parçalar arasında Eames Lounge Chair, Barcelona Chair, Noguchi Coffee Table ve Arne Jacobsen’in Egg Chair gibi ikonik tasarımlar bulunmaktadır. Bu mobilyaların ortak özellikleri, basit ve işlevsel formlarının yanı sıra konforlu ve estetik olmalarıdır.
Bugün, midcentury tasarımı hâlâ popülerdir ve birçok insan için zamansız bir çekiciliğe sahiptir. Retro tarzın ve vintage parçaların yeniden popüler hale gelmesiyle birlikte, midcentury mobilya ve dekorasyon öğeleri yeniden ilgi görmektedir. Ayrıca, modern tasarımların da midcentury estetiğinden ilham aldığı gözlemlenmektedir.
Sonuç olarak, midcentury tasarımı; işlevselliği, estetiği ve yenilikçiliği bir araya getiren önemli bir tasarım akımıdır. Mimari, iç mekân tasarımı ve mobilya alanlarında bıraktığı kalıcı etki, bugün hâlâ hissedilmektedir ve gelecek nesillere ilham vermeye devam edecektir. Gelin, bu akımdan seçtiğim parçalara daha yakından bakalım.
BARCELONA CHAIR
Ludwig Mies van der Rohe tarafından 1929 Barselona Uluslararası Fuarı’ndaki Alman Pavyonu için tasarlanan ikonik bir mobilyadır. Modern tasarımın başyapıtlarından biri olarak kabul edilen Barcelona Chair bugün hâlâ çok beğendiğim koltuk tasarımlarının başındadır.
KARUSELLI LOUNGE CHAIR
Organik hatlara ve ergonomik tasarıma sahip Karuselli Lounge Chair, tasarımcı Yrjö Kukkapuro tarafından 1964 yılında tasarlanmış. Fin saunası gibi çeşitli yerlerde ve evlerde sıkça kullanılan bir modeldir. Genellikle yuvarlak hatlara ve dengeli bir oturuma sahiptir. Kukkapuro’nun tasarım felsefesi, insan vücudunun doğal formunu destekleyen ve konforlu bir oturma deneyimi sağlayan mobilyalar üretmek üzerine odaklanmıştır. Karuselli sandalye, Kukkapuro’nun en tanınmış eserlerinden biridir ve modern mobilya tasarımında önemli bir yere sahiptir.
PANTON CHAIR
Panton Chair, mobilya tasarımı tarihinde bir klasiktir. 1959 yılında Verner Panton tarafından tasarlanan ve Vitra (1967) ile birlikte seri üretim için geliştirilen bu sandalye, antropomorfik etkileyici biçimi nedeniyle yirminci yüzyılın bir ikonu haline gelmiştir.
LOUNGE CHAIR
Amerikalı tasarımcılar Charles ve Ray Eames tarafından 1956’da tasarlanan “Lounge Chair” o dönemin pek çok anlayışının birleşimini sunan benzersiz bir görünüme sahiptir. Döneminin ikonik mobilyalarından olan Lounge Chair günümüzde hâlâ önemini korumaktadır.
LA CHAISE
Charles ve Ray Eames, 1948’de New York Modern Sanat Müzesi’ndeki bir yarışma için zarif “La Chaise”i tasarladılar. Bu tasarım, Gaston Lachaise’in “Yüzen Figür” heykelinden ilham aldı. Uzun zamandan beri de organik tasarımın simgesi olarak kabul edilmeye devam ediyor.
WASSILY CHAIR
Wassily Chair, Bauhaus’ta çırak olan Macar mimar ve mobilya tasarımcısı Marcel Breuer tarafından tasarlandı. 1919’da kurulan bu etkili Alman modern sanat, mimari ve tasarım okulu, formun işlevi takip etmesi gerektiğini savundu. Bisiklet iskeleti, deri bir kulüp koltuğu ve muhteşem tasarımın birleştiği Wassilly Chair de bu akımın önemli temsilcilerinden biri.
CONE CHAIR
Yine Verner Panton tasarımı olan Cone Chair, zamansız bulduğum favori tasarımlarındandır. Verner Panton (1926-98), 20. yüzyılda Danimarka’nın en etkili mobilya tasarımcısı ve iç mimarlarından biri olarak kabul edilir. Kariyeri boyunca başta plastik olmak üzere çeşitli malzemelerle, canlı ve egzotik renklerde yenilikçi
ve fütüristik tasarımlar yarattı. Onun tarzı daha çok 1960’lardı ama 20. yüzyılın sonunda yeniden popülerlik kazandı. 2004 yılı itibarıyla Panton’un en bilinen mobilya modelleri halen üretimdedir.
EGG CHAIR
Danimarkalı ünlü tasarımcı Arne Jacobsen, Egg Chair olarak da bilinen “Yumurta Koltuğu” tasarımıyla tanınır. Egg Chair, 1958’de Jacobsen tarafından Radisson SAS Royal Hotel için tasarlanmıştır. Bu koltuk, modern tasarımı ve rahatlığıyla ünlüdür. Genellikle oturma odaları, oteller ve lobi gibi yerlerde kullanılır. Jacobsen’ın diğer tasarımları gibi, Egg Chair de çağdaş mobilya tasarımında önemli bir yere sahiptir.
Kommentare